Bon dia. Aki ta lo ultimo for di Den Noticia pa start bo dia informa y prepara.
Den 2 siman, Mike Eman cu mas reunion na Hulanda cu Evelyn Wever Croes den 8 aña
Awe y mañan e delegacion di tanto gobierno y hunto cu e delegacion di Parlamento cu tabata na Hulanda, lo pone pia bek riba suelo di Aruba despues di a forma parti di diferente dialogo y reunion cu mandatarionan Hulandes.
E delegacion di Parlamento a participa na reunionnan di IPKO caminda a papia riba diferente asunto cu ta regarda paisnan cu ta parti di Reino, pero e delegacion di Gobierno AVP-FUTURO, a tuma algo mas cu dos siman pa reuni cu varios instancia, entre cual comisionnan di Tweede y Eerste Kamer y varios otro departamento y institucionnan Hulandes pa no solamente presenta e vision di e Gobierno nobo di Aruba, pero tambe pa busca cooperacion pa atende varios asunto di vital importancia pa desaroyo di e pais aki.
Notabel di e reunionnan cu e delegacion di Gobierno encabesa pa Prome Minister Mike Eman a hiba na Hulanda, ta confirma cu den un periodo di dos siman di tempo, Eman a logra di tene mas reunion riba cantidad di tema, loke nunca e ex Prome Minister Evelyn Wever Croes a logra for di 2017 pa 2025.
Pa completa obra, siman pasa e lider di MEP a dirigi un carta pa miembronan di Tweede Kamer y Eerste Kamer den cual e ta pidi nan cooperacion pa logra di wanta e consensus Rijkswet cu Gobierno di Aruba a entrega recientemente pa wordo atendi y studia p’asina eventualmente pasa den e proceso di discusion si e lo wordo aproba of no.
Esaki t’e prome carta cu e ex Prome Minister di MEP aki a manda relaciona cu un concepto di ley, cual su persona mes na dos ocasion a firma den nomber di pais Aruba, di ta di acuerdo cu ley aki pa supervision financiero di pais Aruba.
Ta mesun lider di MEP aki, kende a yama ex Secretario di Estado pa Asuntonan di Reino, Alexandra van Huffelen pa gañado, alegando cu e ta troce su palabracionnan siman pasa a declara cu e actual Prome Minister demisionario Hulandes, Dick Schoof, no tin algo di bisa of decision pa tuma y cu e no ta importante.
Su propio Gabinete Wever Croes II dia 22 di juni di 2024, den forma unanime a sostene e concepto di Rijkswet cu e lider di MEP a firma p’e na Hulanda.

Urvin ‘Nuto’ Wawoe a haya sentencia di bida largo
Dia 23 di september 2025, Corte di Husticia na Corsou a dicta sentencia den e caso penal contra Urvin ‘Nuto’ Wawoe y a condene na castigo di bida largo. Tur esaki, relaciona cu varios delito cu Nuto Wawoe a haci su mes culpable na nan. Castigo pa bida largo, no ta un castigo cu Huez sa duna facilmente, y segun datonan hudicial, esaki ta un di poco biahe nan cu Huez ta duna un veredicto asina pisa. Ministerio Publico como e propio Urvin “Nuto” Wawoe, por apela e veredicto aki.
Mirando seriedad di e caso, Corte a dicidi cu e caso a wordo trata den kazerna Suffisant bou di medidanan di seguridad pisa. Durante e audiencia, Ministerio Publico a pidi un castigo di bida largo, y defensa a argumenta cu Wawoe mester wordo absolvi di tur e hechonan cu ta sospeche.
Huez a absolve Nuto Wawoe di involucacion manera instigador den e tiramento na Hato dia 15 di juli 2014. Si a condena Wawoe pa instigacion di e asina yama asesinatonan di vengansa cu a wordo comete despues di e asesinato di Latoya Flanders, cu n’e momentonan tabata pareha di Wawoe. Esaki cu e excepcion di instigacion di e asesinato di Omar Jones, di cual Wawoe a wordo absolvi. Dos persona efectivamente a fayece a causa di e asesinatonan instiga pa Wawoe, mientras cuater (4) persona a sobrebibi e intento di asesinato instiga.
Aparte di e delitonan aki, Nuto Wawoe tambe a wordo condena pa lidera e organizacion criminal NLS. E organizacion aki tabata envolvi den asesinatonan y trafico di droga riba gran escala. Finalmente, tambe a wordo condena pa tres transporte di droga pa un total di mas cu 340 kilo di cocaina, y pa actonan preparativo di mas transporte di droga.

HOH den direccion di formacion medico na Aruba mes
Academy di Horacio Oduber Hospital (HOH) y Universidad di Aruba a firma na luna di juni un Memorandum of Understanding (MoU), cu a habri caminda pa formacion medico na nivel di HBO directamente na Aruba mes. Awe por mira con e colaboracion aki ta resulta den e prome paso di formacion na Aruba y den e caso aki a cuminsa cu educacion di nurse specialisa den Intensive Care (IC) y Departamento di Emergencia (SEH).
E programa ta un combinacion di teoria y practica y ta conta cu un total di 10 studiante, di cual dos di nan ta coleganan di ImSan. Anteriormente pa por a logra specialisa HOH tabata depende di institucionnan educativo den exterior y esaki tabata den forma ‘remote’, esta durante oranan laat di anochi via computer y pues nada interactivo. Awor danki n’e MoU aki e lesnan lo ser duna pa nos maestronan local y adapta n’e contexto di Aruba y tambe den nos idioma. Esaki tin gran beneficio p’e calidad di educacion y e aplicacion den practica.
E programa aki tampoco no lo ta posibel sin e cooperacion di e specialistanan, docentenan y tambe e ‘praktijk begeleiders’ cu t’ey presente na pia di trabou y sin lubida e coleganan di HOH-Academy. E duracion di e programa completo ta 15 luna cu meta pa forma profesionalnan den cuido prepara pa atende pashent na ICU y Departamento di Emergencia.
Clinical teacher, Daisy van Leeuwen a agrega: “Un di e fundacionnan di HOH ta ‘continous learning’ y e colaboracion cu Universidad di Aruba y LUMC ta bolbe enfatisa esaki. E ta crea un oportunidad unico: Lesnan ta personal, integra cu nos leynan y accesibel pa studiante. Esaki ta trece cune entusiasmo y comprension, pasobra nan ta haya les personal y den idioma y contexto propio.”

Sorpresa di Minister Arthur Dowers riba KIA ta sorpresa pa tur hende
Un Gobierno nobo, Ministernan nobo y un maneho nobo, pero tin ora e “body language” di mandatarionan ta keda mesun cos y esaki a keda demostra siman pasa.
E flamante Minister di Husticia, mr. drs. Arthur Dowers, a efectua un bishita di orientacion na KIA y despues ta confirma pa medionan di comunicacion cu el a keda sorprendi den e nivel di “decadencia” di e prizon di Arub a.
E lugar ta casi cay den otro, Minister Dowers a señala y cu e lugar aki ta formando un peliger serio pa tanto e presonan como personal di e instituto aki y hasta mencionando cu tin algun muraya cu ta cerca di bin abou.
E mandatario a confirma e gravedad di e situacion, a papia di un proceso di renobacion of un proceso di construccion di un prizon nobo, pero loke ta resalta t’e hecho cu NO a duna un solucion a corto plaso p’e peliger cu tur esnan den e prizon aki ta coriendo practicamente 27/7, ya cu segun palabranan di Dowers, e lugar ta cerca di cay den otro.
Loke ta un sorpresa sin duda den e asunto aki, t’e hecho cu prome cu Minister Dowers a pone un pia den KIA como titular di Husticia, su persona y su Gobierno tabata y ta bon na altura di e situacion cu tin den e prizon aki cu practicamente a transforma su mes den un centro di actividadnan ilegal.
Tur cos cu NO por den un prizon tur por den KIA, ya cu e controlnan intensivo ta tuma mucho tempo pa ser ehecuta y leu leu ta dicidi di haci algo pa duna e impresion cu e control ta adecuado y efectivo.
Ocho aña largo e dos Gobiernonan di MEP no a atende cu e asunto aki, apesar cu tabata bon na altura cu e lugar ta violando derechonan humando di tur deteni eyden y for di 2021 tabata un ex Director di KIA, kende a actua como Minister di Husticia for di 2021 te cu 2025 y ta trata aki di Rocco Tjon.
A laga e lugar sigui deteriora, a limita mantencion di varios area caminda e situacion ta asina serio, cu cierto actividad cu tabatin p’e presonan, no ta tumando lugar mas loke ta pone cu esnan den detencion, no tin mucho pa haci.
Gobierno nobo di AVP y FUTURO tampoco tin un solucion a corto plaso y no a scucha Prome Minister Mike Eman y henter su “entourage” cu el a hiba Hulanda, pone e prizon su situacion riba mesa pa busca ayudo pa por drecha e lugar.
Hulanda den cierto forma ta carga gran responsabilidad pa sigura derecho humano di tur e presonan den KIA, pero pa algun aña caba tanto e Hulandesnan como e Arubianonan ta birando cara pa un situacion y na varios ocasion a ser considera como un “bom di tempo.”
Dowers ta na altura, Dowers a mira y Dowers a saca conclusion y e dianan cu antes tabata ser conta pa ex Minister Rocco Tjon, ta wordo conta awor pa Minister Arthur Dowers y cu Gobierno.

Dos turista a haya problema den laman
Den Siman di Turismo, celebra na Aruba, dos turista a haya nan mes den situacion masha fastioso, unda un di nan a bin fayece. E prome caso a sosode Diasabra pa 12:30 di merdia, ora cu Central di Polis ta wordo notifica di un incidente patras di Lighthouse. T’asina cu e prome informe ta indica cu lo tin un hende homber cu a haya su mes cu problema den lama.
Na yegada di e unidadnan por a constata cu lo tin un hende homber wanta n’e barancanan. Di biaha personal di Cuerpo di Bombero como Polis a bay den accion pa yuda e turista hende homber. Mester admiti cu danki Dios laman n’e sitio tabata calmo, cu e turista aki a logra wanta n’e barancanan, pasobra den un situacion normal di tempo, e mesun laman aki lo a suta e homber aki, causando su morto.
A logra rescata e turista y e personal di ambulance a dune asistencia medico y a transporte pa Dr. Horacio Oduber Hospital pa mas tratamento medico. E turista su situacion ta stabiel.
Mesun Diasabra atardi pa mas o menos 4:05 Central di Polis a haya notificacion cu un turista cu ta riba un Catamaran a haya problema den lama y personal di e catamaran bezig cu re-animacion. A pone den e dinghy y a trece na cant’i lama na altura di Boca Catalina.
Na yegada di polis a topa cu personal di e Catamaran cu a bin na canto cu e victima. Polis a yuda cu re-animacion y personal di ambulance a tuma over despues. Pero lamentablemente despues di un rato no por a haci nada mas turista masculino.
Dr.Texier a yega n’e sitio y ta constata morto di e turista hende homber naci na Spaña di 72 aña. Departamento di Slachtofferhulp tambe a yega n’e sitio pa duna e famia asistencia den momentonan dificl aki.


Siguiendo cu reformanan, mester tene cuido pagabel
For di 2023, Aruba ta realisando surplusnan, y anualmente e pais ta amortisando debe. Hunto cu e crecemento economico, esaki ta pone cu e ratio di debe ta baha rapidamente. Na mes momento, e fundeshi ainda ta vulnerabel: e gastonan di interes ta keda sumamente alto y debi n’e envehecimento di poblacion den futuro e gastonan di cuido lo forma un parti tur biaha mas grandi di e presupuesto. Asina CAFT a cuminsa su ultimo relato encuanto maneho di finanza di Aruba.
Ademas, CAft ta señala riesgonan respecto di e hospital. Reformanan ta keda necesario pa salvaguardia sostenibilidad di finanzas gubernamental. CAft ta constata cu riba algun area di cuido, Aruba ta mustra desaroyonan positivo. P.e. a reduci e ratio di cuido di 8,7% di e producto nacional bruto (bbp) na 2023.
Control di e gastonan di cuido si ta keda importante considerando e hecho cu poblacion lo sigui enbehece. Den e marco aki, ta positivo cu AZV ta trahando riba e adopcion di un perspectiva riba termino largo y e aplicacion di un marco di gastonan multianual como instrumento di control.
Aruba ta implementa reformanan manera a ser inclui den e acuerdo di cuido. Den e contexto aki, e enfasis ta riba alivio di cuido hospitalario fortaleciendo e funcion di gatekeeper di dokternan di cas, y promocion di prevencion. Na mes momento, mester di maneho pa acomoda e demanda creciente pa cuido a largo plaso.
Actualmente, e gastonan pa cuido di hende grandi ainda ta limita, pero debi n’e envehecimento di poblacion, lo tin tur biaha mas demanda di cuido. Esey, ta necesario pa haci escogencianan for di awor cu ta yuda tene cuido pagabel y na prueba di futuro.
Segun Caft den combersacionnan cu varios partido, a menciona e deficiencianan den e edificio di hospital. Si no haya solucion, tin riesgo cu cuido ta keda perhudica. Considerando e funcion di cuido vital, ta importante pa tur partido asumi nan responsabilidad, y yega na un enfoke conhunto tocante di e asunto aki mas pronto posibel.
CAft a mustra riba e importancia di supervision y maneho mas estricto di entidadnan gubernamental. Den e marco aki, elaboracion di un politica di participacion y dividendo ta un precondicion. Ademas, implementacion rapido di bon corporate governance ta esencial.

Casino Wezen no tin derecho di existencia
Algun dianan atras, un medio di comunicacion a haci un reportahe di Oficina di Casinowezen di Aruba, ilustrando den ki mal estado e oficina aki ta(bata). No ta conoci si e oficina aki a keda drecha of a bira pio.
Buscando informacion ta cuanto “Inspector” of tambe “Controlador” di casino tin den servicio, ta resulta cu actualmente dicho departamento tin 16 Controlador di Casino, kendenan mester controla tur casino na Aruba.
Casino Wezen, bao di cual ta cai Gamble (Gaming) Commission, cu nunca a funciona manera ta ser spera di nan. Practicamente no tin ley p’e controladornan por traha a base di ley. Djies sinta na porta y anota tur local cu bishita e casino, no ta trabao, mas bien nan ta “haci co’I kaweta” pa sa kende a drenta y nada mas. Tin di e controladornan aki ta probecha di come y bebe (alcohol) durante nan oranan di trabao.
Haci control di kico, nan mes no sa. Awendia tin mucha menor di edad ta cana drenta, sin cu e controlador ta pidi nan un ID pa wak si nan ta permiti pa drenta. Hobennan asina ta cuminsa bira adicto na gambling, bebe bebida alcoholico cu ta gratis. E controladornan mes no sa cuanto t’e minimo suma cu un persona ta permiti pa gamble. Antes a base di datonan cu Casino Wezen tin registra, no ta permiti un persona local drenta casino mas cu 4 biaha pa luna.
Kico ta pasando? Tempo cu Rudy Croes tabata Minister di Husticia, el a tuma decision p’e controladornan stop di registra tur local cu kier drenta casino. Si tin duda di un persona, cu ta menor di edad, e controlador mester pidi su ID. E tempo ey, Casino Wezen tabatin den su servicio como 160 controlador. Tambe Minister Rudy Croes a pone como condicion, cu tur casino mester sera pa 3’or di madruga.
Gobierno a cambia y mr. drs. Arthur Dowers a bira Minister di Husticia. E mandatario aki a dicidi cu como no ta registra ningun Arubiano mas, p’e controladornan di casino no tin cu traha e warda di 12 pa 8 mas. Kier men, no tin ningun clase di control mas. Esnan cu kier drenta casino, por haci esaki libremente y asina tambe algun casino a dicidi pa no sera 3or di madruga, pero ta sigui te den oranan di mainta. Pa loke ta jackpotnan, casino por keda habri 24 ora mes.
Poco-poco no tin mas trabao pa controlador di casino, mientras varios a bai cu pensioen y no a wordo re-emplaza tampco. Te cu awe tin unicamente 16 controlador di casino pa tur e casinonan cu tin den operacion (+15). Pa colmo proximamente lo habri dos casino nobo den proximo simannan, cu ta di Secret na San Nicolas y di Iberostar na Eagle.
Pesey e pregunta Casino Wezen tin derecho di existencia? Cuanto placa casinonana ta genera den caha di Gobierno? Ken ta controla esaki? Awor cu lo bai trata presupuesto 2026, ta bon pa Parlamento haci algun di e preguntanan aki. Mirando cuanto fundacion, p.e. den cuido, hasta organisacionnan deportivo no ta haya subsidio, obliga e casinonan aki, cu tin masha bon entrada mes, contribui cu nos Sociedad. Tog no tin ningun control riba nan operacion.


Edificio di HOH ta kedando cla, pero ta keda cu su retonan financiero y cuido di salud
Pa prome biahe, College Aruba Financieel Toezicht (CAFT) a haci un bishita na Dr. Horacio Oduber Hospital (HOH). E biaha aki pa dialogo specificamente riba e tema di cuido y e futuro di nos hospital.
CAFT su bishita a toca e tema di cuido ya cu naturalmente hospital ta un parti hopi importante den esaki, segun Lidewijde Ongering, Presidente di CAFT.
“Mi a haya un imagen hopi bunita y alabes impresionante di e dedicacion cu tin pa loke ta brinda calidad di cuido n’e pashentnan. Y esaki, sigur mirando e circumstancianan cu no semper t’asina facil”.
HOH tabata bon representa pa Presidente di Hunta Directiva, Jacco Vroegop, hunto cu su dos miembronan di directiva, esta Gregory Croeze y dr. Yuri Casseres. Ademas, tabatin tambe coleganan presente di diferente departamento cu a comparti nan experiencia y bista riba e practica diario y e retonan cu hospital ta enfrenta.
Jacco Vroegop a agrega: “Awe nos a pone un gran enfoke riba e retonan cu e construccion a y ta trece cune. Esaki ta un proyecto cu ta yegando su final, pero ainda tin algun cuestion financiero pa soluciona. Nos a enfatisa cu ta hopi importante pa yega na un solucion, pa finalmente tin un edificio cu no solamente ta bunita di pafo, pero tambe ta safe y alabes mas importante ainda un lugar cu ta haci posibel pa por brinda cuido di calidad”.
Banda di e tema di construccion, tambe a papia di forma amplio riba e di cooperacion cu diferente partner na Aruba y tambe den region y tambe a toca e tema di cuido cu ta brinda n’esnan indocumenta. “Den nos vision tur hende mester ricibi e mesun cuido di calidad, pero e ta trece cune retonan financiero”, segun Jacco Vroegop.
CAFT a indica cu Aruba, specialmente den e sector di cuido, ta haciendo un bon trabou compara cu e otro islanan. Esaki sigur a yena Hunta Directiva cu orguyo. Vroegop a enfatisa. Lo mas importante cu por saca for di e reunion aki ta cu nos mester realisa hunto cu cuido nunca ta stop, y cu hospital mes ainda ta leu di termina. Y cu hunto nos mester inverti mas pa pone nos hospital riba nivel, p’asina por brinda e cuido cu comunidad ta desea y ta spera di nos, y cu alabes e cuido por ta bon paso nos tin un edificio safe.
E dialogonan cu CAFT ta forma un paso importante den e direccion corecto. “Mi ta sinti cu nos a logra transmiti e mensahe desea, y cu esaki lo por wordo hiba siguientemente pa Minister di Salubridad y tambe Minister-President di Aruba. Mi tin e speransa cu e proceso ta bay sigui cana e caminda necesario pa hunto nos por ta satisfecho di e dia di awe, pero alabes tambe orguyoso di nos futuro!”